آشنایی و معرفی هجدهمین اثر تاریخی قم 17 - فروردین - 1403 💢 گشتی در قم و روستاهایش به روزگار قاجاران دلیل نامگذاری خیابان صفائیه 17 - فروردین - 1403 گذشته، حال و آیندۀ قم در کانال بنیاد قم‌پژوهی 16 - فروردین - 1403 💢 عمارت قاضی بالا 16 - فروردین - 1403 💢 برخی واژه‌های مربوط به “دست و پا” در لهجه قمی 14 - فروردین - 1403 آشنایی و معرفی شانزدهمین اثر تاریخی قم 13 - فروردین - 1403
کاروانسرای طرلاب کاروانسرای طرلاب مربوط به دوره سلجوقی – دوره صفوی است و در شهرستان قم، بخش سلفچگان، روستای طرلاب واقع شده است. این کاروانسرا در سی کیلومتری جاده قم به طرف اراک واقع شده و بنایی است که به طول ۵/۸۷ متر و عرض ۲۸۰ متر است. کاروانسرای طرلاب از دو بنای چهار ایوانی […]
نام دو خیابان قدیمی قم برگرفته از نام‌های باغ‌هایی است که پیشتر در محل آن خیابان‌ها بوده‌اند؛ از جمله خیابان صفائیه که برگرفته از نام باغی در همین خیابان بوده است. محمدتقی بیگ ارباب هنگام وصف باغات طرف قبله از این باغ با عنوان “باغ صفا” چنین یاد می‌کند: “به قدر شصت جریب است. الان […]
سه گونه مطلب در این کانال انتشار می‌یابد: یک. گزارش جلسات هفتگی بنیاد قم‌پژوهی و معرفی آثار بنیاد؛ دو. اطلاع‌رسانی منابع و آثار قم‌شناسی؛ سه. یادداشت‌های مرتبط با قم‌شناسی. یادداشت‌ها، اخبار، تصاویر و هر مطلبی را كه برای اعضای كانال مفید می‌دانید، با ذكر منبع و نام نویسنده برای ما ارسال كنید. ما را به […]
درحال بارگذاری ...
کاروانسرای طرلاب کاروانسرای طرلاب مربوط به دوره سلجوقی – دوره صفوی است و در شهرستان قم، بخش سلفچگان، روستای طرلاب واقع شده است. این کاروانسرا در سی کیلومتری جاده قم به طرف اراک واقع شده و بنایی است که به طول ۵/۸۷ متر و عرض ۲۸۰ متر است. کاروانسرای طرلاب از دو بنای چهار ایوانی […]
نام دو خیابان قدیمی قم برگرفته از نام‌های باغ‌هایی است که پیشتر در محل آن خیابان‌ها بوده‌اند؛ از جمله خیابان صفائیه که برگرفته از نام باغی در همین خیابان بوده است. محمدتقی بیگ ارباب هنگام وصف باغات طرف قبله از این باغ با عنوان “باغ صفا” چنین یاد می‌کند: “به قدر شصت جریب است. الان […]
سه گونه مطلب در این کانال انتشار می‌یابد: یک. گزارش جلسات هفتگی بنیاد قم‌پژوهی و معرفی آثار بنیاد؛ دو. اطلاع‌رسانی منابع و آثار قم‌شناسی؛ سه. یادداشت‌های مرتبط با قم‌شناسی. یادداشت‌ها، اخبار، تصاویر و هر مطلبی را كه برای اعضای كانال مفید می‌دانید، با ذكر منبع و نام نویسنده برای ما ارسال كنید. ما را به […]
در ۵۰ درجه و ۲۸ دقیقه و ۸۷۳ ثانیه طول جغرافیایی و ۳۴ درجه و ۳۲ دقیقه و ۳۱۰ ثانیه عرض جغرافیایی قرار دارد. ساختمان این بنا در دو طبقه مجزا ساخته شده است. شرقی – غربی بودن این عمارت از جمله ویژگی‌های منحصر به فرد آن است. طول بنای عمارت بیش از هشتاد متر […]
۱. اَدَسّی: از دستی؛ عمدا. ۲. اَدَسَّکی: از دستکی؛ عمدا. ۳. پابِرنه: پابرهنه؛ بدون کفش. ۴. پابِرنه وسط حرف کسی دویدن: کنایه از مداخله کردن دفعی در صحبت کسی. ۵. پابه‌در: کسی که بیشتر مایل به بیرون رفتن از خانه است. ۶. پا‌بیرون: اسهال. ۷. پا داشتن: توان حرکت داشتن. ۸. پاکَشه کردن: لنگان راه […]
کاروانسرای سنگی علی‌آباد کاروانسرای سنگی علی‌آباد (قلعه علی‌آباد) مربوط به دوره سلجوقیان (قرن پنجم ق) است و در شهرستان قم، بخش مرکزی، روستای علی‌آباد (کیلومتر شصت جاده قديم قم – تهران) واقع شده است. از آن‌جایی‌که در این محل چند سکه مغولی با قدمت مربوط به سده هفتم و هشتم هجری قمری کشف شده، احتمالاً […]
کوه خضر و سیزده بدر میرزا غلامحسین خان افضل الملک در “کتابچه تفصیل و حالات دارالایمان قم” هنگام وصف کوه خضر اشاره به گذراندن مردم قم در روز سیزده عید در این کوه دارد: “در بهار محل تماشای اهل قم آنجا است. به‌خصوص در روز سیزده عید. تمام این کوه از سنگ است. چند دره […]
از آنجا که نَسَب برخی واژه‌ها مشخص نیست، تنها بر اساس قیاس و نه استقرا، می‌توان به ریشهشناسی آنها پرداخت. هرچند قیاس نیز، قاعدتا باید معیارهای خود را به کار گیرد، بی‌گمان نتیجه آن، حدسی خواهد بود؛ با این حال، چه‌بسا همین حدسیات، زمینه ریشه‌‌یابی درست واژه‌ها را فراهم سازند. در این نوشتار، به ریشهشناسی […]
پل علیخانی و رودخانه قم در دوره قاجار که امروزه جای خود را به پل فلزی بزرگی داده است. نشانه‌ای دیگر از زیبایی هنر ایرانی است که معمار سازنده پل را با ریزه‌کاری‌هایی شبیه آثار نگارگران تزئین کرده است. معمار هنر عصر خود را با تغییرات کاربردی در بنا به کار برده است. عکس چاپ […]
نام دو خیابان قدیمی قم برگرفته از نام‌های باغ‌هایی است که پیشتر در محل آن خیابان‌ها بوده‌اند؛ از جمله خیابان صفائیه که برگرفته از نام باغی در همین خیابان بوده است. محمدتقی بیگ ارباب هنگام وصف باغات طرف قبله از این باغ با عنوان “باغ صفا” چنین یاد می‌کند: “به قدر شصت جریب است. الان […]
سه گونه مطلب در این کانال انتشار می‌یابد: یک. گزارش جلسات هفتگی بنیاد قم‌پژوهی و معرفی آثار بنیاد؛ دو. اطلاع‌رسانی منابع و آثار قم‌شناسی؛ سه. یادداشت‌های مرتبط با قم‌شناسی. یادداشت‌ها، اخبار، تصاویر و هر مطلبی را كه برای اعضای كانال مفید می‌دانید، با ذكر منبع و نام نویسنده برای ما ارسال كنید. ما را به […]
در ۵۰ درجه و ۲۸ دقیقه و ۸۷۳ ثانیه طول جغرافیایی و ۳۴ درجه و ۳۲ دقیقه و ۳۱۰ ثانیه عرض جغرافیایی قرار دارد. ساختمان این بنا در دو طبقه مجزا ساخته شده است. شرقی – غربی بودن این عمارت از جمله ویژگی‌های منحصر به فرد آن است. طول بنای عمارت بیش از هشتاد متر […]
سال نهم – بهار و تابستان ۱۳۸۶ شماره ۳۱ – ۳۲ نامه قم فصل‌نامه‌ای بود که حدود دو دهه با فراز و نشیب بردست اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم منتشر می‌شد. مقالات و مطالب آن از نظر سطح یکسان نبود، اما در قحط بازار نشریات مربوط به قم‌شناسی، بسیار مغتنم بود و یکی […]
جدّ خاندان روحانی قم، سید محمدهادی روحانی، قم: مطالعات اسلامی نورالمهدی، ۱۴۰۲، ۸۱ ص.
گذرخان، سید محمدعلی ابطحی، تهران: ققنوس، چاپ اول، ۱۴۰۱، ۲۶۳ص. شاید در ادبیات جهان داستان‌های زیادی دربارۀ شخصیت‌های دینی و مذهبی و زندگی خصوصی‌شان نوشته شده باشد، اما در ایران کم‌تر این اتفاق افتاده است. گذرِ خان برای اولین‌بار به درون حوزۀ علمیۀ قم و نیز محافل و جلسات روحانیون سرک می‌کشد. رمان داستان پسری […]
🔸 موضوع: گزارشی از کتاب تازه انتشار یافته “تحولات فکری حوزه علمیه قم (۱۳۰۱ – ۱۳۵۷)” همراه با رونمایی از کتاب 🔹 با حضور: دکتر حجت‌الله علی‌محمدی مولف کتاب ↙️ زمان: سه‌شنبه ۱۴۰۱/۱۲/۰۲ ساعت ۱۹ ↙️ مکان: میدان رسالت – موسسه آموزش عالی طلوع مهر
💢 در آستانه نشر تاریخ اجتماعی قم و حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) از دوره قاجاریه تا انقلاب اسلامی در نگارش کتاب بیش از هزار سند استفاده شده است و در شش‌صد صفحه آماده نشر است. عناوین اصلی کتاب – تاریخ اجتماعی قم – تاریخ سیاسی آستان مقدس – بازتاب تاریخ اجتماعی قم در آستان […]
در ۵۰ درجه و ۲۸ دقیقه و ۸۷۳ ثانیه طول جغرافیایی و ۳۴ درجه و ۳۲ دقیقه و ۳۱۰ ثانیه عرض جغرافیایی قرار دارد. ساختمان این بنا در دو طبقه مجزا ساخته شده است. شرقی – غربی بودن این عمارت از جمله ویژگی‌های منحصر به فرد آن است. طول بنای عمارت بیش از هشتاد متر […]
قدمت: دوران سلجوقی ثبت: شماره ۲۱۳۸ در تاریخ آبان ۱۳۷۷ سلجوقیان در سال ۱۰۳۷ میلادی برابر ۴۱۵ شمسی با پادشاهی طغرل بیک شروع به حکومت کردند. آنان از ایران تا فراتر از مرزهای ترکیه و حدود چین حکومت می‌کردند. رشد زبان فارسی و فرهنگ و هنر فارسی از مهم‌ترین رویدادهای این دوره بوده است. جنگ‌های […]
اگر پیشنهاد ایجاد موزه هنرهای تزئینی مطرح می‌شود، بیانگر این موضوع نیست که تمام کاشی‌های بناهای تاریخی برچیده شود و در این موزه نگه‌داری شود! بیانگر این هم نیست که اگر تزئینات را خواستیم به موزه منتقل کنیم، فقط نام شاه قاجار یا آنچه را که به نظرمان ارزشمند است نگه داریم و مابقی کاشی‌های […]
با فاصله حدود سه کیلومتری قم و نزدیک جمکران در محوطه‌ای بزرگ و دارای دو ساختمان کوشک‌مانند واقع شده است. محوطه زیر بنای بقعه چهار ایوان با چهار حجره و غرفه‌ها و زوایا طرحی مربع به ابعاد ۱۲ در ۱۲ را تشکیل می‌دهد. سازه نیز مربع و به ارتفاع هفت متر دارای چهار شاه نشین […]
کاروانسرای صدرآباد، مربوط به دوره صفوی – قاجار است. این کاروانسرا در ۳۵ کیلومتری شهرستان قم، بخش مرکزی، بیرون روستای محمدآباد واقع شده است. این اثر در تاریخ ۶ آبان ۱۳۶۳ با شمارهٔ ثبت ۱۶۶۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. کاروانسرای صدرآباد دو حیاط (به جز حیاطی کوچک و […]
در “کتابچه تفصیل و حالات دارالایمان قم” از میرزا غلامحسین افضل الملک در وصف کهک می‌گوید: “در قریه کهک قاشق‌های خوب می‌تراشند و کوزه‌های نازک لطیف می‌سازند و آهنگری هم می‌کنند. ده بسیار معتبر بزرگی است.” امروز در کهک از آهنگری بالا با شتاب تصویر برداری کردم. پیشتر هم آن را دیده بودم. از صاحبش […]
نصرالله سلطانی‌نژاد (زاده ۱۳۱۵) کشتی‌گیر آزادکار ایرانی بود. او در مسابقات قهرمانی کشتی جهان ۱۹۶۱ که در ژاپن برگزار شد به مدال نقره دست‌یافت. اود ر تاریخ ۲۸ شهریور ماه سال ۱۳۵۵ شمسی در سن چهل سالگی وفات نمود و در قبرستان باغ بهشت شهر قم مدفون است. با تشکر فراوان از آقای علی سلطانی‌نژاد […]
نام دو خیابان قدیمی قم برگرفته از نام‌های باغ‌هایی است که پیشتر در محل آن خیابان‌ها بوده‌اند؛ از جمله خیابان صفائیه که برگرفته از نام باغی در همین خیابان بوده است. محمدتقی بیگ ارباب هنگام وصف باغات طرف قبله از این باغ با عنوان “باغ صفا” چنین یاد می‌کند: “به قدر شصت جریب است. الان […]
سه گونه مطلب در این کانال انتشار می‌یابد: یک. گزارش جلسات هفتگی بنیاد قم‌پژوهی و معرفی آثار بنیاد؛ دو. اطلاع‌رسانی منابع و آثار قم‌شناسی؛ سه. یادداشت‌های مرتبط با قم‌شناسی. یادداشت‌ها، اخبار، تصاویر و هر مطلبی را كه برای اعضای كانال مفید می‌دانید، با ذكر منبع و نام نویسنده برای ما ارسال كنید. ما را به […]
در ۵۰ درجه و ۲۸ دقیقه و ۸۷۳ ثانیه طول جغرافیایی و ۳۴ درجه و ۳۲ دقیقه و ۳۱۰ ثانیه عرض جغرافیایی قرار دارد. ساختمان این بنا در دو طبقه مجزا ساخته شده است. شرقی – غربی بودن این عمارت از جمله ویژگی‌های منحصر به فرد آن است. طول بنای عمارت بیش از هشتاد متر […]
۱. اَدَسّی: از دستی؛ عمدا. ۲. اَدَسَّکی: از دستکی؛ عمدا. ۳. پابِرنه: پابرهنه؛ بدون کفش. ۴. پابِرنه وسط حرف کسی دویدن: کنایه از مداخله کردن دفعی در صحبت کسی. ۵. پابه‌در: کسی که بیشتر مایل به بیرون رفتن از خانه است. ۶. پا‌بیرون: اسهال. ۷. پا داشتن: توان حرکت داشتن. ۸. پاکَشه کردن: لنگان راه […]
کاروانسرای سنگی علی‌آباد کاروانسرای سنگی علی‌آباد (قلعه علی‌آباد) مربوط به دوره سلجوقیان (قرن پنجم ق) است و در شهرستان قم، بخش مرکزی، روستای علی‌آباد (کیلومتر شصت جاده قديم قم – تهران) واقع شده است. از آن‌جایی‌که در این محل چند سکه مغولی با قدمت مربوط به سده هفتم و هشتم هجری قمری کشف شده، احتمالاً […]
کوه خضر و سیزده بدر میرزا غلامحسین خان افضل الملک در “کتابچه تفصیل و حالات دارالایمان قم” هنگام وصف کوه خضر اشاره به گذراندن مردم قم در روز سیزده عید در این کوه دارد: “در بهار محل تماشای اهل قم آنجا است. به‌خصوص در روز سیزده عید. تمام این کوه از سنگ است. چند دره […]
از آنجا که نَسَب برخی واژه‌ها مشخص نیست، تنها بر اساس قیاس و نه استقرا، می‌توان به ریشهشناسی آنها پرداخت. هرچند قیاس نیز، قاعدتا باید معیارهای خود را به کار گیرد، بی‌گمان نتیجه آن، حدسی خواهد بود؛ با این حال، چه‌بسا همین حدسیات، زمینه ریشه‌‌یابی درست واژه‌ها را فراهم سازند. در این نوشتار، به ریشهشناسی […]
📍در پی ابلاغ سند ملی راهبردی احیاء، بهسازی و نوسازی و توانمندسازی بافت‌های ناکارآمد شهری و پیرو آن تشکیل ستادهای بازآفرینی شهری پایدار در سطوح ملی و استانی؛ و همزمان با فعال‌شدن ستاد بازآفرینی شهر قم از سال ۱۳۹۴، پیگیری مطالبات و جذب اعتبارات، همچنین تصمیم‌سازی و برنامه‌ریزی در خصوص نحوه اقدام و مداخله در […]
✍️ سیدمحسن محسنی اگر اصطلاح “گفتمان‌سازی” درست باشد، این اصطلاح را برای شکل‌دهی به مجموعه‌ای از گفتارها و نوشتارها و کردارها برای رسیدن به غایت مطلوب در هر امری به کار می‌بریم. بعد از اعتراضات و انتقادات به اجرای طرح موسوم به “شهیدان برقعی” در بافت تاریخی قم به همت سازمان بسیج مهندسین، چندین جلسه […]
✍️ حسین صادقی باتوجه به پتانسیل‌های موجود در ایران در زمینه فرش می‌توان از این فرصت در جهت حداکثری گردشگری فرهنگی استفاده نمود. تلفیق فرش و جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی می‌تواند باعث ایجاد شغل وجلوگیری از مهاجرت شود و با توسعه زیر ساخت‌های لازم و همکاری سازمان‌های مربوطه این مدل گردشگری جدید را معرفی کرد. […]
سیدمحسن_محسنی در باره محله نگاری یا محله‌پژوهی یا تاریخ‌نگاری محلات قم در کتابچه‌ها و رسایل قاجاری به اجمال مطالبی یافت می‌شود. لیکن جناب ابوالحسن گرامی استاد تاریخ خاصه تاریخ قم با صرف وقت زیاد و زحمت فراوان به طور مفصل در باره محلات و کوچه‌های قم تحقیق کرده‌اند و کتابی به نام «کوچه‌ها و محلات […]
آلبرت پائول هرمان هوتز، تاجر، جهانگرد و نخستین عکاس هلندی در قرن نوزدهم سفری چند ماهه به ایران داشته که ۲۲۱ قطعه عکس دستاورد آن بوده است. وی در ایران، از دهانه رودخانه کارون به سمت اهواز و شوشتر رفته و سپس از راه خشکی به بوشهر، دالکی، کازرون، شیراز، پاسارگاد، اصفهان، سلطان آباد (اراک)، […]
تاریخ شفاهی انجمن ولی عصر (۱۳۳۷-۱۳۵۵) و فعالیت‌های شیخ حسن نوری همدانی (۱۳۵۲-۱۳۶۹) محمدحسین فروغی٫حسین ابراهیمیان نشر کاظمی٫دفتر تاریخ شفاهی مهر۱۴۰۰٫ ۳۸۳صفحه
رئیس کتابخانه، موزه و اسناد مجلس: قم سرمایه میراث فرهنگی کشور است/ جای خالی قم در عرصه فرهنگی جهان قم – سفیر و نماینده پیشین ایران در سازمان جهانی یونسکو با بیان اینکه قم آن‌گونه که باید در جهان شناخته نشده است، گفت: قم سرمایه میراث فرهنگی کشور است. به گزارش خبرنگار مهر، محمدرضا مجیدی […]
🎙 مدیرعامل سازمان بهسازی و نوسازی اطراف حرم مطهر با اشاره به کف‌سازی و مرمت جداره‌های آسیب‌دیده در محلات تاریخی پیرامون حرم گفت: بهسازی تنها به‌صورت شکلی نبوده و امور زیربنایی همچون بازسازی لوله‌های آب، اتصالات گاز، دفنی شدن برق و حذف تیرهای برق، مرمت چاه‌های جذبی و اصلاح شیب به‌منظور هدایت آبهای سطحی انجام‌شده […]
بازدید از بافت تاریخی شهر قم: محله عربستان، کوچه‌نو و محله تاریخی اسحاقیه “آقا سید اسماعیل” بررسی تحولات تاریخی محله با رویکرد کالبدی و اجتماعی بازدید از خانه تاریخی آیت‌آلله فیض
