اقلیم و فرهنگ مردم قم

در این‌جا اقلیم معرب لغت آب و هوا و معادل انگلیسی آن climate است. آب و هوا ویژگی دراز مدت و غالب جوی یک منطقه را گویند که می‌تواند مولفه‌های فرهنگی جامعه‌ها را متأثر سازد. فلات ایران در منطقه گذار اقلیمی از خشکی مزمن رنج می‌برد. در این منطقه آب و هوایی، در بخشی از سال سیستم‌های مدیترانه¬ای – مانند ناوه آن – با خود تمام ویژگی‌های آب و هوایی مدیترانه¬ای را به همراه می¬آورد و در بخش دیگر سال سیستم‌های پر فشار جنب حاره‌ای هوای خشک و بدون بارش را حاکم می¬کنند.
در چنین شرایط اقلیمی، که ناهنجاری آب و هوایی از خصیصه¬های بارز آن محسوب می‌شود، اعتماد به بارش ناچیز است. بارش بی‌ثبات و کم است. پدیده‌های اقلیمی این محیط، پدیده‌هایی بزرگ و مافوق قدرت و توانایی بشری است. پدیده-هایی مانند خشک‌سالی¬های عمیق، خورشید سوزان، طوفان¬های سهمگین، خشکی و کم‌ آبی¬ خارج از اراده بشر است. طبیعی است انسان صحرا نشین یا به دنبال این باشد که بر جبر طبیعی غلبه کند یا مقهور او شود و همه چیز را به قضا و قدر نسبت دهد. مسئولیت ناپذیری، اعتقاد افراطی به قضا و قدر، قانون‌گریزی و بسیاری دیگر از خصوصیات اخلاقی می‌تواند ریشه در شرایط محیطی جوامع داشته باشد.
ویژگی‌های فرهنگی، متأثر از شرایط آب و هوایی هستند. نظریات گوناگونی تأکید بر اثر اقلیم بر فرهنگ جوامع دارد. این گپ‌و‌گفت به دنبال بررسی اثرات اقلیم بر شرایط اخلاقی، نگرش‌ها و اعتقادات مردم این خطه از سرزمین‌مان ایران دارد. امید است بتوانیم انتظارات شنوندگان را بر آورده سازد.
محمد سلیقه