جاذبه های قم گردی قلعه خورآباد / سد کبار / کاروانسرای پاسنگان

گزارش قم گردی
هفته پانزدهم ، شنبه ۲۴/۱۱/۹۴
قلعه خورآباد / سد کبار / کاروانسرای پاسنگان
بازدید امروز سه بخش کاملا متفاوت داشت : قلعه ، سد و کاروانسرا
نخست قلعه خورآباد: قلعه خورآباد از بناهای تاریخی استان قم است که در مجاورت روستایی به همین نام (خورآباد) در ۱۸ کیلومتری جنوب شرقی قم و در فاصله ۳ کیلومتری غرب جاده اصلی قم- کاشان (فرعی بطرف بخش کهک) قرار دارد.این قلعه در دوره ساسانیان بنا شده و از آنجا که روستای خورآباد در کنار جاده قدیمی و کاروان‌روی قم- لنگرود قرار دارد، در دوره‌های اسلامی نیز مورد استفاده بوده است. این قلعه بر فراز صخره‌ای طبیعی واقع شده و کاملاً مشرف بر دشت و محیط اطراف خود می‌باشد. در سه جانب شمال شرق، شمال غرب و شرق قلعه، آثار سه برج دیده می‌شود که همچنان تاحدودی سالم باقی مانده‌اند.مصالح بکار رفته در ساخت قلعه خورآباد سنگ لاشه، خشت، گچ و ساروج می‌باشد. برج ها از داخل با خشت ساخته شده و نمای بیرونی آن ها از سنگ های لاشه می باشد. اندازه خشت های به کار رفته در برج پایین صخره ۱۲*۴۰*۴۰ سانتی متر می باشد. در اطراف قلعه مقداری زیادی سفال بدون لعاب مربوط به دوره ساسانی قابل مشاهده است. این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۳۴۹۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
گقتنی است که مجموعه تپه هیچ محافظت فیزیکی و غیر فیزیکی نمی شود. حد اقل یک سقف فلزی می تواند از تخریب تدریجی این اثر جلوگیری نماید . اقدام لازم دیگر تعیین محدوده اطراف قلعه است که میتوان با یلوک سیمانی از اطراف تفکیک تا مورد تعرض و تصرف تدریجی قرار نگیرد . (هم اکنون بخشی از دامنه قلعه ، با نصب وسایل بازی به عنوان پارک تصرف شده است).
بخش دوم سد کبار و بخش سوم کاروانسرا : در گزارش بعدی.