شهر قم در دورۀ قاجار

«شهر قم در دورۀ قاجار»، نوشتۀ شیماموتو شرق‌شناس ژاپنی
«آقای شیماموتو از دانشگاه اُزاکا که مقاله‌ای در بارۀ امام سجاد(ع) نوشته‌اند و اکنون مشغول تحریر کتابی مفصل در بارۀ شهر قم در دورۀ قاجار هستند.» (دکتر مهدی محقق، گزارش سفرهای علمی به ژاپن و مالزی، روزنامۀ اطلاعات، ش۱۹۲۱۱، ۲/۹/۱۳۶۹)
ژاپنی‌ها هرچند نسبت به اروپایی‌ها (غربی‌ها) دیرتر وارد دنیای شرق‌شناسی شدند، لیکن همان‌گونه که در فنآوری به دستآوردهای عظیمی رسیدند، در این رشته نیز پیشرفت‌های تحسین برانگیزی دارند. البته ژاپن در منتهی الیه شرق قرار دارد و کشورهایی همچون ایران نسبت به آنها غربی محسوب می‌شود.
گزارش فعالیت‌های شرق‌شناسی ژاپنی‌ها را پیشتر جناب دکتر هاشم رجب‌زاده در مجلۀ «آینده» به سردبیری مرحوم استاد ایرج افشار نشر می‌کردند و هم اینک در مجلۀ «بخارا» گزارش می‌کنند. امیدواریم خود آقای شیماموتو یا جناب رجب‌زاده یا یکی از مطلعان یا بخش فرهنگی سفارت ژاپن ما را از سرنوشت این نگاشته آگاه فرمایند.
سید محسن محسنی