گزارش جلسه بنیاد قم‌پژوهی (نشست ۵۱۰)، باموضوع: آشنایی با محوطه‌های باستانی قم با محوریت «قره‌تپه قمرود»، با حضور: استاد حسین صادقی پژوهشگر تاریخ و فرهنگ 29 - اردیبهشت - 1403 جلسه این هفته بنیاد قم‌پژوهی (نشست ۵۰۹) 14 - اردیبهشت - 1403 اتمام تملکات پروژه باغ مزار مشاهیر قم تا یک ماه آینده 12 - اردیبهشت - 1403 💢 ساخت نحوی فرضی در آوایش قمی 10 - اردیبهشت - 1403 💢 تقدیم به بنیاد والانهاد قم‌پژوهی 10 - اردیبهشت - 1403 💢 یک پیشنهاد و یک پسوند قیدساز در لهجه قمی 9 - اردیبهشت - 1403
حسین صادقی در ابتدای جلسه به معرفی تپه باستانی قمرود پرداخت، و گفت: تپه قمرود در روستای قمرود واقع شده است. بررسی باستان‌شناسی در سال ۱۳۷۳ توسط مرحوم میرعابدین کابلی باستانشناس آغاز گردید و در دشت مسیله حدود ۹۳ اثر از جمله کاروانسراها، تپه‌ها، میل‌ها و پل‌ها شناسایی شدند. او بیان کرد در قره تپه […]
موضوع: رونمایی از فهرست کتاب‌های درسی موجود در کتابخانه مسجد اعظم (بزرگ‌ترین مجموعه کتاب‌های درسی) ↙️ زمان: سه‌شنبه ۱۴۰۳/۰۲/۱۸، ساعت ۱۷ ↙️ مکان: کتابخانه مسجد اعظم – سالن جلسات شرکت برای عموم علاقه‌مندان آزاد است.
هتل ارم که در مقطع تأسیس خود در زمره زیباترین و مجلل‌ترین هتل‌های ایران محسوب می‌شد توسط مرحوم حاج محمد آقازاده و شریکش مرحوم کاشانیان در اواخر دوران سلطنت رضاشاه پهلوی احداث و در اسفند سال ۱۳۱۹ افتتاح شده است. ظاهرا مالکان آن قریب به دو دهه توانسته‌اند به شایستگی در این مکان از میهمانان […]
درحال بارگذاری ...
بانو نصرت نیک آئین همسر دکتر پورکرامتی در سال ۱۳۲۷ش با داشتن مدرک دکتری داروسازی در بهداری قم اشتغال به کار نمود. خواهر وی نیز قابله بوده است. منبع: مرحوم حسن نمکی یزدی،۲۳/۹/۱۳۹۱ [برای ضبط در تاریخ پزشکی قم] در مورد مرحومان دکتر پورکرامتی و حسن نمکی یزدی و اکبر نمکی یزدی که از تزریقات‌چی‌های […]
سیدمحسن_محسنی تا پیش از ایجاد مدارس به سبک جدید ملاها و خانم باجی‌های مکتبی امر سوادآموزی و تدریس برای کودکان را به عهده داشتند. حتی با آمدن مدارس نو تا حدود دهه پنجاه در قم این روش – با توجه به جو مذهبی‌اش – کم و بیش ادامه داشت. اینک تعدادی از ملاهای مکتبی دوران […]
#خیمه گاه آیین سنتی آتش زدن خیمه امام حسین(ع) در روز عاشورا در #کرمجگان در اوایل دهه ۱۳۴۰ هجری شمسی بود که مرحوم حاج علی اکبر قربان بابایی معروف به حاج علی رحیم یکی از کرمجگانیهای #مقیم قم که چند سالی در تکیه ارک قم شاهد شبیه سازی واقعه و پریایی خیمه و اتش زدن […]
در جلسه مربوط به سوهان قم در بنیاد قم‌پژوهی یکی از مسئولان صنف گفتند که سوهان به دلیل چربی و شیرینی در اروپا طرفدار ندارد. جناب محمد فقیهی مدیرکل اسبق بازرگانی که در جمع حاضر بودند گفتند که در نمایشگاه سال‌های پیش آلمان با استقبال روبه‌رو شد. اینک سفارش سوهان قم را برای مایکل کوک […]
#سیدمحسن_محسنی «تاریخ اجتماعی قم» که مظلوم افتاده، بدون رجوع به منابع زندۀ آن که به‌سرعت از دست می‌روند، ناتمام است. پیشینۀ فرهنگ و معارف، فرعی از این تاریخ است و در این مسیر تألیف ارزشمند جناب مهدی عباسی با عنوان «تاریخ معارف قم» راهنمایی برای بقیه علاقه‌مندان است. معرفی ناقص مدرسۀ شیخ الاسلامی به نقل […]
پژوهشهای میدانی و اسنادی، کاری بس سخت و طاقتفرسا، بی اجر و مزد و هدف انتقادات بسیار است؛ زیرا که کشف و نشر اسناد تازه یاب و نکتههای جدید که آرامش ظاهری جامعه را میآشوبد، خوشایند برخی نیست. فضل تقدم و تقدم فضل در موضوع تحقیقات میدانی قم پژوهی با پژوهشگر خستگی ناپذیر جناب آقای […]
جلسه‌ای که چندی پیش در بنیاد قم‌پژوهی با حضور مسئولان صنف سوهانی‌های قم در خصوص سوهان تشکیل شد، نشان داد که ما تا چه اندازه از سابقۀ سوغات منحصر به فرد شهرمان بی‌اطلاعیم و کاری در خور برای این متاع از لحاظ معرفی و ثبت ملی یا فراملی و ضبط و نگهداری نحوۀ پخت و […]
مراسم نخل گردانی در دولت اباد نیزار قم ۳ کیلومتر پیاده روی و حمل نخل به وزن ۷۰۰ کیلو روی دوش جوانان این روستا. کم نظیر در ایران #عزاداری_رسمها قم👇 https://telegram.me/joinchat/A26fMz42q6OIsQlTsix1KA صحنه هایی از نخل ونخل گردانی در روستای دستگرد قم پدر آقای سید جواد حسینی در کنارنخل کله قندهایی که بنابه رسم و سنت […]
🔹حمید صادقی پیشتر یادداشتی در بارۀ مهاجرت نائینی‌ها به قم در جهت تقویت روابط این دو شهر کهن ارائه کردم. در همین راستا می‌توان از سفرنامۀ میرزا علی خان مشتاقی نائینی نام برد. ایشان یکی از رجال به‌نام دورۀ معاصر و از چهره‌های ادبی، فرهنگی و سیاسی به شمار می‌آید. در سفری که ایشان به […]
هتل ارم که در مقطع تأسیس خود در زمره زیباترین و مجلل‌ترین هتل‌های ایران محسوب می‌شد توسط مرحوم حاج محمد آقازاده و شریکش مرحوم کاشانیان در اواخر دوران سلطنت رضاشاه پهلوی احداث و در اسفند سال ۱۳۱۹ افتتاح شده است. ظاهرا مالکان آن قریب به دو دهه توانسته‌اند به شایستگی در این مکان از میهمانان […]
ساخت جمله شرطی در زبان فارسی این‌گونه است: اگر + شرط + جزای شرط مانند: اگر بروی، من هم می‌روم. در آوایش قمی یک نوع جمله شرطی وجود دارد که جزای آن حذف می‌شود و با کمترین کلمات، بیشترین اثر را بر شنونده می‌گذارد. این نوع جمله شرطی به لحن‌های مختلف، معانی بلاغی متفاوتی افاده […]
شنبه هشتم اردیبهشت ۱۴۰۳ بعد از شرکت در مجلس ترحیم بانو حاجیه معصومه خانم حائری یزدی، همسر مرحوم آیت‌الله حاج سید مصطفی خمینی در حسینیه شهدای قم، فرصتی دست داد تا برای عرض تسلیت به همراه یکی از دوستان به منزل حجت‌الاسلام و المسلمین حاج سیدحسین خمینی، آقازاده مرحوم حاج آقا مصطفی خمینی برویم. منزلی […]
اثری بدون نمونه پیشین در کشور و همراه با اسناد و تصاویر تاریخی، سرگذشت و تصاویر پیشکسوتان، به ضمیمه کبوترداری و کبوترپرانی در کاشان. مراکز توزیع: یک. تهران: ابتدای خیابان آزادی – بازار بزرگ ایران – طبقه – همکف – پلاک ۳۲ تلفن: ۰۲۱۶۶۵۷۳۴۵۲ / ۰۹۰۱۳۳۸۹۰۴۴ دو. قم: خیابان دورشهر – میدان رسالت – دانشگاه […]
سال نهم – بهار و تابستان ۱۳۸۶ شماره ۳۱ – ۳۲ نامه قم فصل‌نامه‌ای بود که حدود دو دهه با فراز و نشیب بردست اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم منتشر می‌شد. مقالات و مطالب آن از نظر سطح یکسان نبود، اما در قحط بازار نشریات مربوط به قم‌شناسی، بسیار مغتنم بود و یکی […]
جدّ خاندان روحانی قم، سید محمدهادی روحانی، قم: مطالعات اسلامی نورالمهدی، ۱۴۰۲، ۸۱ ص.
گذرخان، سید محمدعلی ابطحی، تهران: ققنوس، چاپ اول، ۱۴۰۱، ۲۶۳ص. شاید در ادبیات جهان داستان‌های زیادی دربارۀ شخصیت‌های دینی و مذهبی و زندگی خصوصی‌شان نوشته شده باشد، اما در ایران کم‌تر این اتفاق افتاده است. گذرِ خان برای اولین‌بار به درون حوزۀ علمیۀ قم و نیز محافل و جلسات روحانیون سرک می‌کشد. رمان داستان پسری […]
🔸 موضوع: گزارشی از کتاب تازه انتشار یافته “تحولات فکری حوزه علمیه قم (۱۳۰۱ – ۱۳۵۷)” همراه با رونمایی از کتاب 🔹 با حضور: دکتر حجت‌الله علی‌محمدی مولف کتاب ↙️ زمان: سه‌شنبه ۱۴۰۱/۱۲/۰۲ ساعت ۱۹ ↙️ مکان: میدان رسالت – موسسه آموزش عالی طلوع مهر
یکی از مداحان قمی که صدای بسیار دلنشینی داشت. بسیار توانا در بدیهه‌سرایی بود. از جنس مداحان حقیقی و سنتی .انصافا فخر المادحین بود. در شهادت پسر دایی مادرم “شهید محمد رضا دلشاد” در هنگام جنگ عراق علیه ایران بداهتا تصنیفی ساخت که هنگام تشییع او با آوای جذابی آن را اجرا کرد. این مقدار […]
در حاشیه یادکرد سید صدرالدین محمد رضوی قمی (۱۰۹۵ – ۱۱۶۰ق) عرض می‌کنم که: قبر او، در خیابان ارم قم، داخل بقعه محمدیه بود؛ یعنی بقعه‌ای کوچک که در سمت راست ورودی اصلی مسجد محمدیه قرار داشت و قبر هاتف اصفهانی (شاعر نامدار) و سیدمحمد المهدی رضوی قمی (بانی بقعه و جد صدرالدین) نیز در […]
سنگ قبر حاج شیخ غلامرضا خوانساری صاحب کتاب مصباح الوارثین چون قبرستان نو در معرض تخریب است و چون گنجینه‌ای از سنگ قبرهای قدیمی دارد، واجب است از تک تک این سنگ قبرها با فوریت تصویربرداری حرفه‌ای بشود. بخشی از تاریخ فرهنگی ایران و قم در این قبرستان قرار دارد. از معدود قبرستان‌های ایران است […]
کاروانسرای طینوج مربوط به دوره صفوی – دوره قاجار است و در شهرستان قم، بخش خلجستان، روستای طینوج (پنجاه کیلومتری شمال شرق قم) واقع شده است. این اثر در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۸۶۲۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. کاروانسرای طینوج در بیان محلی و برخی منابع، […]
شماره ثبت: ۱۶۶۸ تاریخ ثبت: ۱۳۶۳/۰۸/۰۶ کاروانسرایی به‌حقیقت زیبا با اقتداری پنهان در خود. در میان بیابانی که تا چشم کار می‌کند تپه‌های کوتاه خاکی و گاه کوه‌های سنگی نه چندان مرتفع می‌بینید. این ساختمان با معماری سنتی با هنر آجرکاری جلوه‌ای دیگر به این منطقه داده است. اگر قصد سفر و دیدن مکان‌های تاریخی […]
متن سنگ‌نبشت “حبس ابدی نمود حاج محمد حسین یزدی این رقبه حوض‌خانه را برای مسجد مقابل و دو مغازه بر خیابان تحتانی را به انضمام محوطه متصل عقب مُغازه ها نیز حبس ابد نمود که اجاره آنها به نظر متولی و ناظر بر طبق ورقه وصیت‌نامه صرف تعمیر مسجد و آب‌انبار مقابل و مازاد مصرف […]
بر روی سردرب مدرسه کهن غیاثیه از آثار اوائل قرن نهم اندک گچ‌بری‌های کهن بازمانده است که نشان می‌دهد رویه و آرایه قدیمی تمامی به همین شیوه بوده است. چون احتمال می‌دهم به مرور از بین برود مبادرت به تصویر برداری کردم. البته باید عکس‌برداری فنی و حرفه‌ای بشود. شاید بتوان با هوش مصنوعی از […]
هتل ارم که در مقطع تأسیس خود در زمره زیباترین و مجلل‌ترین هتل‌های ایران محسوب می‌شد توسط مرحوم حاج محمد آقازاده و شریکش مرحوم کاشانیان در اواخر دوران سلطنت رضاشاه پهلوی احداث و در اسفند سال ۱۳۱۹ افتتاح شده است. ظاهرا مالکان آن قریب به دو دهه توانسته‌اند به شایستگی در این مکان از میهمانان […]
ساخت جمله شرطی در زبان فارسی این‌گونه است: اگر + شرط + جزای شرط مانند: اگر بروی، من هم می‌روم. در آوایش قمی یک نوع جمله شرطی وجود دارد که جزای آن حذف می‌شود و با کمترین کلمات، بیشترین اثر را بر شنونده می‌گذارد. این نوع جمله شرطی به لحن‌های مختلف، معانی بلاغی متفاوتی افاده […]
شنبه هشتم اردیبهشت ۱۴۰۳ بعد از شرکت در مجلس ترحیم بانو حاجیه معصومه خانم حائری یزدی، همسر مرحوم آیت‌الله حاج سید مصطفی خمینی در حسینیه شهدای قم، فرصتی دست داد تا برای عرض تسلیت به همراه یکی از دوستان به منزل حجت‌الاسلام و المسلمین حاج سیدحسین خمینی، آقازاده مرحوم حاج آقا مصطفی خمینی برویم. منزلی […]
✍🏻 برشی از نامهٔ حاج آقا رضا زنجانی به پدرش حاجی سیّد محمّد مجتهد زنجانی «پس از حرکت از کرمانشاه، چند شبی در همدان منزل حضرت فاضل‌نراقی به انتظار انقطاع باران متوقّف، و بالأخره حرکت و سه شب در عرض راه به‌واسطهٔ کثرت سیل و خرابی طرق معطّل، و شب دهم ماه، دو از شب […]
شهر قم از روزگاران پیشین، به دلیل قرار گرفتن در مسیر شاهراه های تجاری چون جاده ابریشم و راه‌های مواصلاتی در قرون و اعصار بعد، چون دوران سلجوقیان و صفویان، همواره مورد توجه کاروان‌های تجاری بوده و در این مسیر ده‌ها کاروانسرا بنا کرده‌اند. از میان این کاروانسراها، برخی به دلیل اهمیت جایگاه و معماری […]
الف) پسوند قیدساز ” َکی: aki” این پسوند، یک پسوند ترکیبی است که عموما از واژه‌ها و بویژه از صفت‌ها، قید حالت می‌سازد. با این که چنین پسوندی در فارسی عامیانه کاربرد بیشینه دارد، در آوایش قمی نیز کم به کار نمی‌رود و برخی نمونه‌های آن را می‌آوریم: ۱. اینجورکی: این‌گونه. ۲. اَقَصَّکی: از قصدکی؛ […]
اثری بدون نمونه پیشین در کشور و همراه با اسناد و تصاویر تاریخی، سرگذشت و تصاویر پیشکسوتان، به ضمیمه کبوترداری و کبوترپرانی در کاشان. مراکز توزیع: یک. تهران: ابتدای خیابان آزادی – بازار بزرگ ایران – طبقه – همکف – پلاک ۳۲ تلفن: ۰۲۱۶۶۵۷۳۴۵۲ / ۰۹۰۱۳۳۸۹۰۴۴ دو. قم: خیابان دورشهر – میدان رسالت – دانشگاه […]
یکی از پسوندهای فراموش‌شده فارسی، پسوند اسم‌ساز ” َ ک: ak” است. این پسوند، همان پسوندی است که در فارسی رسمی به “ِه: e” (های غیرملفوظ) دگردیسی پذیرفته است، اما در فارسی عامیانه همچنان کارکرد خود را حفظ کرده است. همین پسوند، در لهجه قمی کارکرد زنده‌تری نشان می‌دهد، به گونه‌ای که گاه آن را […]
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قم گفت: «اثر فرهنگی و تاریخی خانه آیت‌الله فیض در شهر قم ثبت ملی شد.» به‌گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قم، علیرضا ارجمندی روز سه‌شنبه دوم شهریورماه ۱۴۰۰ اظهار کرد: «قدمت خانه آیت‌الله فیض به دوره قاجار می‌رسد. این خانه که به لحاظ فرم معماری منحصر به‌فرد است، […]
سیدمحسن_محسنی تاریخ شفاهی اصطلاحی است که اهل تحقیق در چند دهه اخیر زیاد شنیده‌اند. این اصطلاح و شیوۀ آن هم گویا وارداتی است. به هر حال تاریخ شفاهی امری است که ما برای تدوین تاریخ معاصر خود بدان نیازمندیم. تاریخ شفاهی اطلاعات ارزشمندِ فرهنگی، تاریخی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و معماری و شهرسازی وجز آن است […]
✍️ شادروان سیدحسن لاجوردی‌زاده ۱۴۰۰/۰۴/۲۷ یکی از دزدان معروف قم حبیب دزد لات بود. یک روز افسر شهربانی یا ریاست شهربانی به او می‌گوید تو چگونه دزدی می‌کنی؟ می‌گوید امشب میام خانه شما تا به بینید چگونه دزدی می‌کنم. شب می‌رود خانه او می‌بیند او و زنش خواب است. اول چادری برمی‌دارد روی زن افسر […]
🔸 موضوع: فیضیه در گذر تاریخ 🔹 با حضور: دکتر محمد رجائی‌نژاد و استاد محمدحسن عباسی ↙️ زمان: سه‌شنبه ۱۴۰۱/۱۲/۰۹ ساعت ۱۹ ↙️ مکان: میدان رسالت – موسسه آموزش عالی طلوع مهر
⏪ بی توجهی به آثار تاریخی روستای طینوج 📣 مجموعه فرهنگی تاریخی طینوج یکی از آثار ملی ثبت شده ایران در قم است که قدمت آن مربوط به صفویه ـ قاجاریه است. #گزارش_خبری از امینی 🎤
💢 اجتماع مردم در مجاور کارخانۀ ریسباف قم (صدا و سیمای کنونی) در تظاهرات مردم قم در ۱۳ شهریور ۱۳۵۷ در جریان انقلاب اسلامی که نماز عید فطر به امامت حضرت آیت‌الله سیدصادق روحانی برگزار شد.
✍️ زنده‌یاد استاد سیدحسن لاجوردی‌زاده ۱۴۰۰/۰۴/۲۲ حسین کاردی یکی از بچه‌های کوچه نو بود که در آن زمان جزو محله باغ‌پنبه بود. حسین کاردی از لات‌های مشهوری بود که در تهران و دروازه قزوین راستا داشت و از او حساب می‌بردند. او شخص گردن کلفت و بی‌باکی بود که توانسته بود در بین گردن کلفت‌های […]
🔹 سید محسن محسنی تصنیف‌ها، اشعار سادۀ عامیانه‌ای است که مردم می سازند. پاره‌ای از آنها به مناسبت رویداد‌های زودگذر و شماری نیز مقید به زمان نیست و به اصطلاح پایدار یا پایا است. قمی‌ها استعداد خوبی برای تصنیف سازی دارند. به خاطر دارم در دوران انقلاب تصنیف‌های زیادی ساخته شد و قصد داشتم آنها […]
حفاظت بنا ها و بافت های تاریخی یادواره ای گذشته ،یک مسئله آسان نیست.ما حق نداریم به آن دست درازی کنیم؛ آن ها به ما تعلق ندارند بخشی از انها به کسانی تعلق دارد که بر پایشان داشتند و بخشی از آن نیز مربوط به نسل هایی است که بعد از ما خواهند آمد(جان راسکین) […]
