گزارش جلسه بنیاد قم‌پژوهی (نشست ۵۱۰)، باموضوع: آشنایی با محوطه‌های باستانی قم با محوریت «قره‌تپه قمرود»، با حضور: استاد حسین صادقی پژوهشگر تاریخ و فرهنگ 29 - اردیبهشت - 1403 جلسه این هفته بنیاد قم‌پژوهی (نشست ۵۰۹) 14 - اردیبهشت - 1403 اتمام تملکات پروژه باغ مزار مشاهیر قم تا یک ماه آینده 12 - اردیبهشت - 1403 💢 ساخت نحوی فرضی در آوایش قمی 10 - اردیبهشت - 1403 💢 تقدیم به بنیاد والانهاد قم‌پژوهی 10 - اردیبهشت - 1403 💢 یک پیشنهاد و یک پسوند قیدساز در لهجه قمی 9 - اردیبهشت - 1403
حسین صادقی در ابتدای جلسه به معرفی تپه باستانی قمرود پرداخت، و گفت: تپه قمرود در روستای قمرود واقع شده است. بررسی باستان‌شناسی در سال ۱۳۷۳ توسط مرحوم میرعابدین کابلی باستانشناس آغاز گردید و در دشت مسیله حدود ۹۳ اثر از جمله کاروانسراها، تپه‌ها، میل‌ها و پل‌ها شناسایی شدند. او بیان کرد در قره تپه […]
موضوع: رونمایی از فهرست کتاب‌های درسی موجود در کتابخانه مسجد اعظم (بزرگ‌ترین مجموعه کتاب‌های درسی) ↙️ زمان: سه‌شنبه ۱۴۰۳/۰۲/۱۸، ساعت ۱۷ ↙️ مکان: کتابخانه مسجد اعظم – سالن جلسات شرکت برای عموم علاقه‌مندان آزاد است.
هتل ارم که در مقطع تأسیس خود در زمره زیباترین و مجلل‌ترین هتل‌های ایران محسوب می‌شد توسط مرحوم حاج محمد آقازاده و شریکش مرحوم کاشانیان در اواخر دوران سلطنت رضاشاه پهلوی احداث و در اسفند سال ۱۳۱۹ افتتاح شده است. ظاهرا مالکان آن قریب به دو دهه توانسته‌اند به شایستگی در این مکان از میهمانان […]
درحال بارگذاری ...
با فاصله حدود سه کیلومتری قم و نزدیک جمکران در محوطه‌ای بزرگ و دارای دو ساختمان کوشک‌مانند واقع شده است. محوطه زیر بنای بقعه چهار ایوان با چهار حجره و غرفه‌ها و زوایا طرحی مربع به ابعاد ۱۲ در ۱۲ را تشکیل می‌دهد. سازه نیز مربع و به ارتفاع هفت متر دارای چهار شاه نشین […]
سر اندر پا: سراپا. سرباز: سرلخت؛ بی‌حجاب. سر به سر: _ شدن؛ برابر شدن بهای دو چیز. سربود: بیش‌بها؛ در تبادل دو چیز، مانند دو مِلک، ممکن است یکی از آنها بهای بیشتری داشته باشد که به آن، سربود می‌گویند. سرداد: _ نداشتن با کسی: دمخور نبودن با کسی. سَره: الف) سردسته. ب) زیادی پارچه […]
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قم از ثبت ملی تالاب مره این استان خبر داد. 🔍 مشروح خبر: ادامه خبر را در اینجا ببینید
طبق عادت دیرین و علاقه در زمینه بافت‌گردی، محله‌گردی و عکاسی شهری تجربیات خود را در پاره‌ای از تغییرات، اتفاقات و متاسفانه کاستی‌ها و بی‌توجهی‌ها به امور شهری، فرهنگی و تاربخی شهرمان به عرض می‌رسانم. البته اتفاقات خوبی هم در حوضه میراثی رخ داده است که جای تشکر دارد. چندی ست که سخن از مقابر […]
نمد پوشش ضخیمی بود که از پشم مالیده گوسفند تهیه می‌شد. نمدمال‌ها کسانی بودند که با مالیدن و پاکوفتن بر روی پشم‌های نمدار این پوشش را تهیه می‌کردند. عموما هنگام تهیه دست کم دونفر و بیشتر چهار نفر بودند که با دست انداختن در شانه یکدیگر و برآوردن آوایی همچون هوم نمدها را می‌مالیدند. این […]
فرض کنید هر بار که مریض می‌شدیم و به بیمارستان می‌رفتیم، پزشک شناسنامه ما را می‌گرفت و ناممان را تغییر می‌داد و تاریخ تولدمان را هم پاک می‌کرد و به جایش تاریخ درمان و نام رئیس بیمارستان را می‌نوشت. یا برای شکستگی دست و پا، همراه با داروهای مسکن عمل بینی هم تجویز می‌شد. ما […]
۱. آلّاغوغوسی (غُغُسی): _کردن؛ بر پشت خوابیدن و قرار دادن کف دو پا روی سینه کودک و بلند کردن او با در دست گرفتن دو دست وی و تاب دادنش روی دو پا. [بازی] ۲. اَنگوش/اَنگوشت: اَنگُشت. ۳. ایواره: آرواره. ۴. بوک: زگیل. ۵. بَلبَله‌گوش: کسی که نرمه گوش‌های او آویران است. ۶. پاپِلّه: _ […]
در ۳۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر قم، در بخش کهک، نرسیده به روستای وشنوه دره زیبا و سرسبزی وجود دارد به نام دره سلیمان. این دره با ارتفاع ۱۸۳۵ متری در بیشتر اوقات برفی است و به دلیل تاریکی و سایه کوه‌ها، برف در زمان بارش انباشته می‌شود و به مرور زمان باز می‌شود. در […]
هتل ارم که در مقطع تأسیس خود در زمره زیباترین و مجلل‌ترین هتل‌های ایران محسوب می‌شد توسط مرحوم حاج محمد آقازاده و شریکش مرحوم کاشانیان در اواخر دوران سلطنت رضاشاه پهلوی احداث و در اسفند سال ۱۳۱۹ افتتاح شده است. ظاهرا مالکان آن قریب به دو دهه توانسته‌اند به شایستگی در این مکان از میهمانان […]
ساخت جمله شرطی در زبان فارسی این‌گونه است: اگر + شرط + جزای شرط مانند: اگر بروی، من هم می‌روم. در آوایش قمی یک نوع جمله شرطی وجود دارد که جزای آن حذف می‌شود و با کمترین کلمات، بیشترین اثر را بر شنونده می‌گذارد. این نوع جمله شرطی به لحن‌های مختلف، معانی بلاغی متفاوتی افاده […]
شنبه هشتم اردیبهشت ۱۴۰۳ بعد از شرکت در مجلس ترحیم بانو حاجیه معصومه خانم حائری یزدی، همسر مرحوم آیت‌الله حاج سید مصطفی خمینی در حسینیه شهدای قم، فرصتی دست داد تا برای عرض تسلیت به همراه یکی از دوستان به منزل حجت‌الاسلام و المسلمین حاج سیدحسین خمینی، آقازاده مرحوم حاج آقا مصطفی خمینی برویم. منزلی […]
اثری بدون نمونه پیشین در کشور و همراه با اسناد و تصاویر تاریخی، سرگذشت و تصاویر پیشکسوتان، به ضمیمه کبوترداری و کبوترپرانی در کاشان. مراکز توزیع: یک. تهران: ابتدای خیابان آزادی – بازار بزرگ ایران – طبقه – همکف – پلاک ۳۲ تلفن: ۰۲۱۶۶۵۷۳۴۵۲ / ۰۹۰۱۳۳۸۹۰۴۴ دو. قم: خیابان دورشهر – میدان رسالت – دانشگاه […]
سال نهم – بهار و تابستان ۱۳۸۶ شماره ۳۱ – ۳۲ نامه قم فصل‌نامه‌ای بود که حدود دو دهه با فراز و نشیب بردست اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم منتشر می‌شد. مقالات و مطالب آن از نظر سطح یکسان نبود، اما در قحط بازار نشریات مربوط به قم‌شناسی، بسیار مغتنم بود و یکی […]
جدّ خاندان روحانی قم، سید محمدهادی روحانی، قم: مطالعات اسلامی نورالمهدی، ۱۴۰۲، ۸۱ ص.
گذرخان، سید محمدعلی ابطحی، تهران: ققنوس، چاپ اول، ۱۴۰۱، ۲۶۳ص. شاید در ادبیات جهان داستان‌های زیادی دربارۀ شخصیت‌های دینی و مذهبی و زندگی خصوصی‌شان نوشته شده باشد، اما در ایران کم‌تر این اتفاق افتاده است. گذرِ خان برای اولین‌بار به درون حوزۀ علمیۀ قم و نیز محافل و جلسات روحانیون سرک می‌کشد. رمان داستان پسری […]
🔸 موضوع: گزارشی از کتاب تازه انتشار یافته “تحولات فکری حوزه علمیه قم (۱۳۰۱ – ۱۳۵۷)” همراه با رونمایی از کتاب 🔹 با حضور: دکتر حجت‌الله علی‌محمدی مولف کتاب ↙️ زمان: سه‌شنبه ۱۴۰۱/۱۲/۰۲ ساعت ۱۹ ↙️ مکان: میدان رسالت – موسسه آموزش عالی طلوع مهر
یکی از مداحان قمی که صدای بسیار دلنشینی داشت. بسیار توانا در بدیهه‌سرایی بود. از جنس مداحان حقیقی و سنتی .انصافا فخر المادحین بود. در شهادت پسر دایی مادرم “شهید محمد رضا دلشاد” در هنگام جنگ عراق علیه ایران بداهتا تصنیفی ساخت که هنگام تشییع او با آوای جذابی آن را اجرا کرد. این مقدار […]
در حاشیه یادکرد سید صدرالدین محمد رضوی قمی (۱۰۹۵ – ۱۱۶۰ق) عرض می‌کنم که: قبر او، در خیابان ارم قم، داخل بقعه محمدیه بود؛ یعنی بقعه‌ای کوچک که در سمت راست ورودی اصلی مسجد محمدیه قرار داشت و قبر هاتف اصفهانی (شاعر نامدار) و سیدمحمد المهدی رضوی قمی (بانی بقعه و جد صدرالدین) نیز در […]
سنگ قبر حاج شیخ غلامرضا خوانساری صاحب کتاب مصباح الوارثین چون قبرستان نو در معرض تخریب است و چون گنجینه‌ای از سنگ قبرهای قدیمی دارد، واجب است از تک تک این سنگ قبرها با فوریت تصویربرداری حرفه‌ای بشود. بخشی از تاریخ فرهنگی ایران و قم در این قبرستان قرار دارد. از معدود قبرستان‌های ایران است […]
کاروانسرای طینوج مربوط به دوره صفوی – دوره قاجار است و در شهرستان قم، بخش خلجستان، روستای طینوج (پنجاه کیلومتری شمال شرق قم) واقع شده است. این اثر در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۸۶۲۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. کاروانسرای طینوج در بیان محلی و برخی منابع، […]
شماره ثبت: ۱۶۶۸ تاریخ ثبت: ۱۳۶۳/۰۸/۰۶ کاروانسرایی به‌حقیقت زیبا با اقتداری پنهان در خود. در میان بیابانی که تا چشم کار می‌کند تپه‌های کوتاه خاکی و گاه کوه‌های سنگی نه چندان مرتفع می‌بینید. این ساختمان با معماری سنتی با هنر آجرکاری جلوه‌ای دیگر به این منطقه داده است. اگر قصد سفر و دیدن مکان‌های تاریخی […]
متن سنگ‌نبشت “حبس ابدی نمود حاج محمد حسین یزدی این رقبه حوض‌خانه را برای مسجد مقابل و دو مغازه بر خیابان تحتانی را به انضمام محوطه متصل عقب مُغازه ها نیز حبس ابد نمود که اجاره آنها به نظر متولی و ناظر بر طبق ورقه وصیت‌نامه صرف تعمیر مسجد و آب‌انبار مقابل و مازاد مصرف […]
بر روی سردرب مدرسه کهن غیاثیه از آثار اوائل قرن نهم اندک گچ‌بری‌های کهن بازمانده است که نشان می‌دهد رویه و آرایه قدیمی تمامی به همین شیوه بوده است. چون احتمال می‌دهم به مرور از بین برود مبادرت به تصویر برداری کردم. البته باید عکس‌برداری فنی و حرفه‌ای بشود. شاید بتوان با هوش مصنوعی از […]
هتل ارم که در مقطع تأسیس خود در زمره زیباترین و مجلل‌ترین هتل‌های ایران محسوب می‌شد توسط مرحوم حاج محمد آقازاده و شریکش مرحوم کاشانیان در اواخر دوران سلطنت رضاشاه پهلوی احداث و در اسفند سال ۱۳۱۹ افتتاح شده است. ظاهرا مالکان آن قریب به دو دهه توانسته‌اند به شایستگی در این مکان از میهمانان […]
ساخت جمله شرطی در زبان فارسی این‌گونه است: اگر + شرط + جزای شرط مانند: اگر بروی، من هم می‌روم. در آوایش قمی یک نوع جمله شرطی وجود دارد که جزای آن حذف می‌شود و با کمترین کلمات، بیشترین اثر را بر شنونده می‌گذارد. این نوع جمله شرطی به لحن‌های مختلف، معانی بلاغی متفاوتی افاده […]
شنبه هشتم اردیبهشت ۱۴۰۳ بعد از شرکت در مجلس ترحیم بانو حاجیه معصومه خانم حائری یزدی، همسر مرحوم آیت‌الله حاج سید مصطفی خمینی در حسینیه شهدای قم، فرصتی دست داد تا برای عرض تسلیت به همراه یکی از دوستان به منزل حجت‌الاسلام و المسلمین حاج سیدحسین خمینی، آقازاده مرحوم حاج آقا مصطفی خمینی برویم. منزلی […]
✍🏻 برشی از نامهٔ حاج آقا رضا زنجانی به پدرش حاجی سیّد محمّد مجتهد زنجانی «پس از حرکت از کرمانشاه، چند شبی در همدان منزل حضرت فاضل‌نراقی به انتظار انقطاع باران متوقّف، و بالأخره حرکت و سه شب در عرض راه به‌واسطهٔ کثرت سیل و خرابی طرق معطّل، و شب دهم ماه، دو از شب […]
شهر قم از روزگاران پیشین، به دلیل قرار گرفتن در مسیر شاهراه های تجاری چون جاده ابریشم و راه‌های مواصلاتی در قرون و اعصار بعد، چون دوران سلجوقیان و صفویان، همواره مورد توجه کاروان‌های تجاری بوده و در این مسیر ده‌ها کاروانسرا بنا کرده‌اند. از میان این کاروانسراها، برخی به دلیل اهمیت جایگاه و معماری […]
الف) پسوند قیدساز ” َکی: aki” این پسوند، یک پسوند ترکیبی است که عموما از واژه‌ها و بویژه از صفت‌ها، قید حالت می‌سازد. با این که چنین پسوندی در فارسی عامیانه کاربرد بیشینه دارد، در آوایش قمی نیز کم به کار نمی‌رود و برخی نمونه‌های آن را می‌آوریم: ۱. اینجورکی: این‌گونه. ۲. اَقَصَّکی: از قصدکی؛ […]
اثری بدون نمونه پیشین در کشور و همراه با اسناد و تصاویر تاریخی، سرگذشت و تصاویر پیشکسوتان، به ضمیمه کبوترداری و کبوترپرانی در کاشان. مراکز توزیع: یک. تهران: ابتدای خیابان آزادی – بازار بزرگ ایران – طبقه – همکف – پلاک ۳۲ تلفن: ۰۲۱۶۶۵۷۳۴۵۲ / ۰۹۰۱۳۳۸۹۰۴۴ دو. قم: خیابان دورشهر – میدان رسالت – دانشگاه […]
✅در جلسه بنیاد قم‌پژوهی مطرح شد؛ بی‌هویتی ساخت‌وسازهای جدید در مسجد جمکران/ شاهکارهای معماری در قم قم – یک کارشناس معماری سنتی در قم گفت: ساخت و سازهای جدید در مسجد مقدس جمکران تمام اصول معماری ایرانی و اسلامی را زیر سئوال برده است. به گزارش خبرنگار مهر، فضایی با مقرنس‌های زیبا که پذیرنده نگاه‌ها […]
دکتر احمد خامه‌یار کاروانسرای محمدآباد کاج کاروانسرای زیبا و باشکوهی است که در استان قم، در کنار جاده گرمسار به قم قرار دارد. این کاروانسرا در تاریخ ۹ آبان ۱۳۷۷ به شماره ۲۱۳۸ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. در مجاورت کاروانسرا، قلعه باستانی باشکوهی از دوره اشکانی، ساخته شده از خشت و […]
میدان شهید مطهری از میدان‌های تاریخی و در مرکز شهر قرار دارد که طبق گفته پژوهشگران تاریخ، حضرت معصومه‌س از این میدان وارد شهر قم شده‌اند. از این‌رو می‌توان گفت تاریخچه این میدان حتی از تاریخ ورود حضرت معصومه‌س به شهر قم هم بیشتر است. فاطمه خانعلی ۱۴۰۲/۱۰/۲۲
۱. اَدَسّی: از دستی؛ عمدا. ۲. اَدَسَّکی: از دستکی؛ عمدا. ۳. پابِرنه: پابرهنه؛ بدون کفش. ۴. پابِرنه وسط حرف کسی دویدن: کنایه از مداخله کردن دفعی در صحبت کسی. ۵. پابه‌در: کسی که بیشتر مایل به بیرون رفتن از خانه است. ۶. پا‌بیرون: اسهال. ۷. پا داشتن: توان حرکت داشتن. ۸. پاکَشه کردن: لنگان راه […]
مسئولین پاسخ دهند: کوه نرداغی یا معدن نرداغی؟ فرشته محقق – به سمت جنوب قم که حرکت کنید به یک کوه می‌رسید به نام کوه یا معدن نرداغی. آنطور که محمد فراهانی کارشناس زمین شناسی می‌گوید قدیمی‌ترین معدن اکتشاف شده قم است، امروز در قلب شهر قرارگرفته … . ادامه مطلب ↙️ 🔗 shakhesabz.ir/news/398546 💢 […]
باسلام؛احترام و وقت‌بخیر خدمت شما همراهان گرامی دوستان عزیز🌹 روز یکشنبه ۲۳ آبان به اتفاق آقای دکتر باقری و آقای جهانی مستندساز فعال استان، از روستایی اطراف #قم دیدن کردیم. این روستا فوق العاده بود هم از جهت بنا و معماری و هم بلحاظ موقعیت قرار گیری. @ForougheTamadoneKavir تصمیم گرفتم مختصری از ویژگی های این […]
کاروانسرای البرز مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان قم، بخش مرکزی، روستای البرز واقع شده است. این اثر در تاریخ ۱۶ شهریور ۱۳۸۳ با شمارهٔ ثبت ۱۱۰۸۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. کامل بودن مجموعه، شامل کاروانسرا، مسجد، آب‌انبار، حمام، خانه اربابی و سر در ورودی باغ، […]
علی پوررجبی متنِ پیش رو دو روایت از یکی از معماران دوره قاجار است. روایت اول از متن «خاطرات میرزامهدی خان شقاقی» انتخاب شده است. در این متن میرزامهدی خان شرح اولین برخوردش با «استاد حسن» در قم و همکاریشان در مسجد سپهسالار را بیان می‌کند و متن دوم مقاله‌ای است از نویسنده‌ای ناشناس که […]
💢 “القُمّوس” (۲) شرحُ الاصطِلاحاتِ القُمیّة مع شَواهِدِها ✍️ وریشکِه: کار را درست انجام نداد؛ قاتی پاتیش کرد. پَسّو پیشیش یا که پیشو پَسیش کِه کارو درست و راس نکِه وَریش کِه وفي نسخةٍ: ( پیشو پسیش کِه، اینور اونوریش که…) تنبیة: از آنجا که مصرع اول نسخه اول اشکال قافیه دارد، ما نسخه دوم […]
