گزارش جلسه ۵۰۷ بنیاد قم‌پژوهی از بازدید محوطه باستانی قلی‌درویش و قلعه گبری جمکران 6 - اردیبهشت - 1403 آشنایی و معرفی هجدهمین اثر تاریخی قم 17 - فروردین - 1403 💢 گشتی در قم و روستاهایش به روزگار قاجاران دلیل نامگذاری خیابان صفائیه 17 - فروردین - 1403 گذشته، حال و آیندۀ قم در کانال بنیاد قم‌پژوهی 16 - فروردین - 1403 💢 عمارت قاضی بالا 16 - فروردین - 1403 💢 برخی واژه‌های مربوط به “دست و پا” در لهجه قمی 14 - فروردین - 1403
گزارش جلسه ۵۰۷ بنیاد قم‌پژوهی از بازدید محوطه باستانی قلی‌درویش و قلعه گبری جمکران حسین صادقی پژوهشگر تاریخ و فرهنگ قم درباره محوطه باستانی قلی‌درویش بیان کرد که نخستین مطالعات علمی باستان شناسی درباره جمکران (قلی‌درویش) در سال ۱۹۸۱ میلادی توسط کلایس آلمانی صورت گرفته و مقاله‌ای تحت عنوان خوراباد و جمکران از محوطه استقراری […]
کاروانسرای طرلاب کاروانسرای طرلاب مربوط به دوره سلجوقی – دوره صفوی است و در شهرستان قم، بخش سلفچگان، روستای طرلاب واقع شده است. این کاروانسرا در سی کیلومتری جاده قم به طرف اراک واقع شده و بنایی است که به طول ۵/۸۷ متر و عرض ۲۸۰ متر است. کاروانسرای طرلاب از دو بنای چهار ایوانی […]
نام دو خیابان قدیمی قم برگرفته از نام‌های باغ‌هایی است که پیشتر در محل آن خیابان‌ها بوده‌اند؛ از جمله خیابان صفائیه که برگرفته از نام باغی در همین خیابان بوده است. محمدتقی بیگ ارباب هنگام وصف باغات طرف قبله از این باغ با عنوان “باغ صفا” چنین یاد می‌کند: “به قدر شصت جریب است. الان […]
درحال بارگذاری ...
گزارش جلسه ۵۰۷ بنیاد قم‌پژوهی از بازدید محوطه باستانی قلی‌درویش و قلعه گبری جمکران حسین صادقی پژوهشگر تاریخ و فرهنگ قم درباره محوطه باستانی قلی‌درویش بیان کرد که نخستین مطالعات علمی باستان شناسی درباره جمکران (قلی‌درویش) در سال ۱۹۸۱ میلادی توسط کلایس آلمانی صورت گرفته و مقاله‌ای تحت عنوان خوراباد و جمکران از محوطه استقراری […]
کاروانسرای طرلاب کاروانسرای طرلاب مربوط به دوره سلجوقی – دوره صفوی است و در شهرستان قم، بخش سلفچگان، روستای طرلاب واقع شده است. این کاروانسرا در سی کیلومتری جاده قم به طرف اراک واقع شده و بنایی است که به طول ۵/۸۷ متر و عرض ۲۸۰ متر است. کاروانسرای طرلاب از دو بنای چهار ایوانی […]
نام دو خیابان قدیمی قم برگرفته از نام‌های باغ‌هایی است که پیشتر در محل آن خیابان‌ها بوده‌اند؛ از جمله خیابان صفائیه که برگرفته از نام باغی در همین خیابان بوده است. محمدتقی بیگ ارباب هنگام وصف باغات طرف قبله از این باغ با عنوان “باغ صفا” چنین یاد می‌کند: “به قدر شصت جریب است. الان […]
سه گونه مطلب در این کانال انتشار می‌یابد: یک. گزارش جلسات هفتگی بنیاد قم‌پژوهی و معرفی آثار بنیاد؛ دو. اطلاع‌رسانی منابع و آثار قم‌شناسی؛ سه. یادداشت‌های مرتبط با قم‌شناسی. یادداشت‌ها، اخبار، تصاویر و هر مطلبی را كه برای اعضای كانال مفید می‌دانید، با ذكر منبع و نام نویسنده برای ما ارسال كنید. ما را به […]
در ۵۰ درجه و ۲۸ دقیقه و ۸۷۳ ثانیه طول جغرافیایی و ۳۴ درجه و ۳۲ دقیقه و ۳۱۰ ثانیه عرض جغرافیایی قرار دارد. ساختمان این بنا در دو طبقه مجزا ساخته شده است. شرقی – غربی بودن این عمارت از جمله ویژگی‌های منحصر به فرد آن است. طول بنای عمارت بیش از هشتاد متر […]
۱. اَدَسّی: از دستی؛ عمدا. ۲. اَدَسَّکی: از دستکی؛ عمدا. ۳. پابِرنه: پابرهنه؛ بدون کفش. ۴. پابِرنه وسط حرف کسی دویدن: کنایه از مداخله کردن دفعی در صحبت کسی. ۵. پابه‌در: کسی که بیشتر مایل به بیرون رفتن از خانه است. ۶. پا‌بیرون: اسهال. ۷. پا داشتن: توان حرکت داشتن. ۸. پاکَشه کردن: لنگان راه […]
کاروانسرای سنگی علی‌آباد کاروانسرای سنگی علی‌آباد (قلعه علی‌آباد) مربوط به دوره سلجوقیان (قرن پنجم ق) است و در شهرستان قم، بخش مرکزی، روستای علی‌آباد (کیلومتر شصت جاده قديم قم – تهران) واقع شده است. از آن‌جایی‌که در این محل چند سکه مغولی با قدمت مربوط به سده هفتم و هشتم هجری قمری کشف شده، احتمالاً […]
کوه خضر و سیزده بدر میرزا غلامحسین خان افضل الملک در “کتابچه تفصیل و حالات دارالایمان قم” هنگام وصف کوه خضر اشاره به گذراندن مردم قم در روز سیزده عید در این کوه دارد: “در بهار محل تماشای اهل قم آنجا است. به‌خصوص در روز سیزده عید. تمام این کوه از سنگ است. چند دره […]
از آنجا که نَسَب برخی واژه‌ها مشخص نیست، تنها بر اساس قیاس و نه استقرا، می‌توان به ریشهشناسی آنها پرداخت. هرچند قیاس نیز، قاعدتا باید معیارهای خود را به کار گیرد، بی‌گمان نتیجه آن، حدسی خواهد بود؛ با این حال، چه‌بسا همین حدسیات، زمینه ریشه‌‌یابی درست واژه‌ها را فراهم سازند. در این نوشتار، به ریشهشناسی […]
نام دو خیابان قدیمی قم برگرفته از نام‌های باغ‌هایی است که پیشتر در محل آن خیابان‌ها بوده‌اند؛ از جمله خیابان صفائیه که برگرفته از نام باغی در همین خیابان بوده است. محمدتقی بیگ ارباب هنگام وصف باغات طرف قبله از این باغ با عنوان “باغ صفا” چنین یاد می‌کند: “به قدر شصت جریب است. الان […]
سه گونه مطلب در این کانال انتشار می‌یابد: یک. گزارش جلسات هفتگی بنیاد قم‌پژوهی و معرفی آثار بنیاد؛ دو. اطلاع‌رسانی منابع و آثار قم‌شناسی؛ سه. یادداشت‌های مرتبط با قم‌شناسی. یادداشت‌ها، اخبار، تصاویر و هر مطلبی را كه برای اعضای كانال مفید می‌دانید، با ذكر منبع و نام نویسنده برای ما ارسال كنید. ما را به […]
در ۵۰ درجه و ۲۸ دقیقه و ۸۷۳ ثانیه طول جغرافیایی و ۳۴ درجه و ۳۲ دقیقه و ۳۱۰ ثانیه عرض جغرافیایی قرار دارد. ساختمان این بنا در دو طبقه مجزا ساخته شده است. شرقی – غربی بودن این عمارت از جمله ویژگی‌های منحصر به فرد آن است. طول بنای عمارت بیش از هشتاد متر […]
سال نهم – بهار و تابستان ۱۳۸۶ شماره ۳۱ – ۳۲ نامه قم فصل‌نامه‌ای بود که حدود دو دهه با فراز و نشیب بردست اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم منتشر می‌شد. مقالات و مطالب آن از نظر سطح یکسان نبود، اما در قحط بازار نشریات مربوط به قم‌شناسی، بسیار مغتنم بود و یکی […]
جدّ خاندان روحانی قم، سید محمدهادی روحانی، قم: مطالعات اسلامی نورالمهدی، ۱۴۰۲، ۸۱ ص.
گذرخان، سید محمدعلی ابطحی، تهران: ققنوس، چاپ اول، ۱۴۰۱، ۲۶۳ص. شاید در ادبیات جهان داستان‌های زیادی دربارۀ شخصیت‌های دینی و مذهبی و زندگی خصوصی‌شان نوشته شده باشد، اما در ایران کم‌تر این اتفاق افتاده است. گذرِ خان برای اولین‌بار به درون حوزۀ علمیۀ قم و نیز محافل و جلسات روحانیون سرک می‌کشد. رمان داستان پسری […]
🔸 موضوع: گزارشی از کتاب تازه انتشار یافته “تحولات فکری حوزه علمیه قم (۱۳۰۱ – ۱۳۵۷)” همراه با رونمایی از کتاب 🔹 با حضور: دکتر حجت‌الله علی‌محمدی مولف کتاب ↙️ زمان: سه‌شنبه ۱۴۰۱/۱۲/۰۲ ساعت ۱۹ ↙️ مکان: میدان رسالت – موسسه آموزش عالی طلوع مهر
💢 در آستانه نشر تاریخ اجتماعی قم و حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) از دوره قاجاریه تا انقلاب اسلامی در نگارش کتاب بیش از هزار سند استفاده شده است و در شش‌صد صفحه آماده نشر است. عناوین اصلی کتاب – تاریخ اجتماعی قم – تاریخ سیاسی آستان مقدس – بازتاب تاریخ اجتماعی قم در آستان […]
در ۵۰ درجه و ۲۸ دقیقه و ۸۷۳ ثانیه طول جغرافیایی و ۳۴ درجه و ۳۲ دقیقه و ۳۱۰ ثانیه عرض جغرافیایی قرار دارد. ساختمان این بنا در دو طبقه مجزا ساخته شده است. شرقی – غربی بودن این عمارت از جمله ویژگی‌های منحصر به فرد آن است. طول بنای عمارت بیش از هشتاد متر […]
قدمت: دوران سلجوقی ثبت: شماره ۲۱۳۸ در تاریخ آبان ۱۳۷۷ سلجوقیان در سال ۱۰۳۷ میلادی برابر ۴۱۵ شمسی با پادشاهی طغرل بیک شروع به حکومت کردند. آنان از ایران تا فراتر از مرزهای ترکیه و حدود چین حکومت می‌کردند. رشد زبان فارسی و فرهنگ و هنر فارسی از مهم‌ترین رویدادهای این دوره بوده است. جنگ‌های […]
اگر پیشنهاد ایجاد موزه هنرهای تزئینی مطرح می‌شود، بیانگر این موضوع نیست که تمام کاشی‌های بناهای تاریخی برچیده شود و در این موزه نگه‌داری شود! بیانگر این هم نیست که اگر تزئینات را خواستیم به موزه منتقل کنیم، فقط نام شاه قاجار یا آنچه را که به نظرمان ارزشمند است نگه داریم و مابقی کاشی‌های […]
با فاصله حدود سه کیلومتری قم و نزدیک جمکران در محوطه‌ای بزرگ و دارای دو ساختمان کوشک‌مانند واقع شده است. محوطه زیر بنای بقعه چهار ایوان با چهار حجره و غرفه‌ها و زوایا طرحی مربع به ابعاد ۱۲ در ۱۲ را تشکیل می‌دهد. سازه نیز مربع و به ارتفاع هفت متر دارای چهار شاه نشین […]
کاروانسرای صدرآباد، مربوط به دوره صفوی – قاجار است. این کاروانسرا در ۳۵ کیلومتری شهرستان قم، بخش مرکزی، بیرون روستای محمدآباد واقع شده است. این اثر در تاریخ ۶ آبان ۱۳۶۳ با شمارهٔ ثبت ۱۶۶۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. کاروانسرای صدرآباد دو حیاط (به جز حیاطی کوچک و […]
در “کتابچه تفصیل و حالات دارالایمان قم” از میرزا غلامحسین افضل الملک در وصف کهک می‌گوید: “در قریه کهک قاشق‌های خوب می‌تراشند و کوزه‌های نازک لطیف می‌سازند و آهنگری هم می‌کنند. ده بسیار معتبر بزرگی است.” امروز در کهک از آهنگری بالا با شتاب تصویر برداری کردم. پیشتر هم آن را دیده بودم. از صاحبش […]
نصرالله سلطانی‌نژاد (زاده ۱۳۱۵) کشتی‌گیر آزادکار ایرانی بود. او در مسابقات قهرمانی کشتی جهان ۱۹۶۱ که در ژاپن برگزار شد به مدال نقره دست‌یافت. اود ر تاریخ ۲۸ شهریور ماه سال ۱۳۵۵ شمسی در سن چهل سالگی وفات نمود و در قبرستان باغ بهشت شهر قم مدفون است. با تشکر فراوان از آقای علی سلطانی‌نژاد […]
نام دو خیابان قدیمی قم برگرفته از نام‌های باغ‌هایی است که پیشتر در محل آن خیابان‌ها بوده‌اند؛ از جمله خیابان صفائیه که برگرفته از نام باغی در همین خیابان بوده است. محمدتقی بیگ ارباب هنگام وصف باغات طرف قبله از این باغ با عنوان “باغ صفا” چنین یاد می‌کند: “به قدر شصت جریب است. الان […]
سه گونه مطلب در این کانال انتشار می‌یابد: یک. گزارش جلسات هفتگی بنیاد قم‌پژوهی و معرفی آثار بنیاد؛ دو. اطلاع‌رسانی منابع و آثار قم‌شناسی؛ سه. یادداشت‌های مرتبط با قم‌شناسی. یادداشت‌ها، اخبار، تصاویر و هر مطلبی را كه برای اعضای كانال مفید می‌دانید، با ذكر منبع و نام نویسنده برای ما ارسال كنید. ما را به […]
در ۵۰ درجه و ۲۸ دقیقه و ۸۷۳ ثانیه طول جغرافیایی و ۳۴ درجه و ۳۲ دقیقه و ۳۱۰ ثانیه عرض جغرافیایی قرار دارد. ساختمان این بنا در دو طبقه مجزا ساخته شده است. شرقی – غربی بودن این عمارت از جمله ویژگی‌های منحصر به فرد آن است. طول بنای عمارت بیش از هشتاد متر […]
۱. اَدَسّی: از دستی؛ عمدا. ۲. اَدَسَّکی: از دستکی؛ عمدا. ۳. پابِرنه: پابرهنه؛ بدون کفش. ۴. پابِرنه وسط حرف کسی دویدن: کنایه از مداخله کردن دفعی در صحبت کسی. ۵. پابه‌در: کسی که بیشتر مایل به بیرون رفتن از خانه است. ۶. پا‌بیرون: اسهال. ۷. پا داشتن: توان حرکت داشتن. ۸. پاکَشه کردن: لنگان راه […]
کاروانسرای سنگی علی‌آباد کاروانسرای سنگی علی‌آباد (قلعه علی‌آباد) مربوط به دوره سلجوقیان (قرن پنجم ق) است و در شهرستان قم، بخش مرکزی، روستای علی‌آباد (کیلومتر شصت جاده قديم قم – تهران) واقع شده است. از آن‌جایی‌که در این محل چند سکه مغولی با قدمت مربوط به سده هفتم و هشتم هجری قمری کشف شده، احتمالاً […]
کوه خضر و سیزده بدر میرزا غلامحسین خان افضل الملک در “کتابچه تفصیل و حالات دارالایمان قم” هنگام وصف کوه خضر اشاره به گذراندن مردم قم در روز سیزده عید در این کوه دارد: “در بهار محل تماشای اهل قم آنجا است. به‌خصوص در روز سیزده عید. تمام این کوه از سنگ است. چند دره […]
از آنجا که نَسَب برخی واژه‌ها مشخص نیست، تنها بر اساس قیاس و نه استقرا، می‌توان به ریشهشناسی آنها پرداخت. هرچند قیاس نیز، قاعدتا باید معیارهای خود را به کار گیرد، بی‌گمان نتیجه آن، حدسی خواهد بود؛ با این حال، چه‌بسا همین حدسیات، زمینه ریشه‌‌یابی درست واژه‌ها را فراهم سازند. در این نوشتار، به ریشهشناسی […]
https://www.isna.ir/news/1400042316604/%DB%8C%DA%A9-%D9%82%D8%B1%D9%86-%D8%AD%D8%B6%D9%88%D8%B1 ایسنا (https://www.isna.ir/news/1400042316604/%DB%8C%DA%A9-%D9%82%D8%B1%D9%86-%D8%AD%D8%B6%D9%88%D8%B1) یک قرن حضور سید محسن محسنی- قم پژوه- در یادداشتی به بهانه یکصدمین سال بنیانگذاری حوزه علمیه قم شخصیت و اقدامات آیت‌الله میرزا محمد فیض قمی (ره) را واکاوی کرده است. 💠 درگذشت آیت‌الله حاج میرزا مهدی فیض (۱۳۹۹ – ۱۳۰۳) ✍️ سیدمحسن محسنی ۲۱ فروردین ماه امسال (۱۳۹۹) آیت‌الله فیض […]
💠 به یاد روان‌شاد عبدالله شکری مردی حق‌گو و حق‌جو ✍️ سیدعلی ملکوتی سخن از مردی است، حق‌گو، حق‌جو، روان‌شاد عبدالله شکری رحمة الله علیه او در مقابل ناحق و بی‌داد هیچ‌گاه سر فرود نیاورد، سکوت نکرد و سخن خود را گفت. از عدم داد و عدالت فریاد کشید. چه ستم‌ها که بر او رفت! […]
معاون صنایع‌دستی قم از انتشار کتابچه «بازار کهنه، بازار صنایع‌دستی قم» در معرفی صنایع دستی و هنرهای سنتی استان خبر داد. به‌گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قم، سیدمجتبی علامه با اعلام این خبر، اظهار کرد: «صنایع‌دستی اگرچه به عنوان میراث‌فرهنگی، فعالیتی ارزشمند از دیدگاه هویت ملی شناخته می‌شود اما از ابعاد اقتصادی نیر […]
منبع: کتاب Beyond Euphrates autobiography 1928-1933 by Stark Freya ص ۲۶۶ ارسال: مجید داداش‌نژاد 🌐 www.qomshenasi.ir 🌐 instagram.com/qomshenasi 🌐 aparat.com/qomshenasi 🆔 @qomshenasi
[ظرفیت‌های قم] قم با عظمت و ابهت و موقعیت به‌خصوصی که دارد مستعد آبادانی و ترقی است و بدبختانه معایب خیلی کوچک باعث عقب ماندگی این شهر از تجدد و تمدن و آبادی گردیده است. اگر بخواهیم موقعیت شهر قم را از نقطه نظر عبور و مرور و مسافرت به قصد اقامت با سایر شهرهای […]
درختان کهن‌سال نمادی از دیرینگی و ادامه حیات و استقامت‌اند. اعتقاد دارم هر آن کس که به آنها احترام گذارد، خدا به او برکت و رونق و روزی می‌دهد. محیط اطراف درخت نامناسب است و در تنگنا قرار دارد. یکی از افراد محلی می‌گوید، عباسقلی نامی حدود پانصد سال پیش این درخت را کاشت و […]
🎙 معاون شهرسازی و معماری شهرداری قم در خصوص عملیات اجرایی بهسازی معابر شهری اظهار داشت: به‌منظور رفاه حال مردم بهسازی معابر شهری، گذرهای فرهنگی، راسته‌بازارها و تبدیل خیابان‌های هسته مرکزی شهر به پیاده‌راه در دستور کار شهرداری قرارگرفته است. غلامرضا جانقربان از عقد قرارداد بهسازی بازار کفاشان خبر داد و گفت: بازار کفاشان نیز […]
علی‌اشرف صادقی در ادامه این برنامه با اشاره به همشهری بودن با جواد حدیدی گفت: من و جواد با همدیگر هم محل بودیم هر چند زمانی که در قم زندگی می‌کردم با او آشنایی نداشتم چون تفاوت سنی من و او زیاد بود؛ من متولد ۱۳۲۰ هستم و او متولد ۱۳۱۱٫ در ایامی که من […]
در جلسه بنیاد قم پژوهی مطرح شد وجود تنگ‌نظری در بخش مالیاتی/ درخواست ۸۳۳ واحد تولیدی برای استفاده از تسهیلات در استان قم وجود تنگ نظری‌ها در بخش مالیاتی و لحاظ مسائل زیست‌محیطی در بخش صنعت و معدن از جمله مسائل مورد بررسی در جلسه این هفته بنیاد قم پژوهی بود. به گزارش خبرگزاری تسنیم […]
☑️ در حریم حرم با رویکرد معرفی محلات، عناصر شاخص، آداب و رسوم، پیشه‌های تاریخی و اقدامات بازآفرینی شهری در هسته مرکزی شهر قم است. بی‌شک شهر قم برخوردار از ابعاد ناشناخته و در حال فراموشی است. با ما در این مسیر هم قدم شوید. 🌐 اینستاگرام: instagram.com/dar_harimeharam 🌐 تلگرام: t.me/dar_harimeharam 🌐 ایتا: […]
